Geacht college,
In ons eerdere advies van 4 januari 2021 inzake de aanbesteding van huishoudelijke hulp onderschreven wij het advies van de adviesraad sociaal domein van gemeente De Bilt terzake.
In dit aanvullende advies vragen wij uw aandacht voor twee kwesties die we nog apart willen benoemen.
1) De ASD onderschrijft het idee en het belang van een zorgzame samenleving, ofwel participatiemaatschappij waarin burgers primair voor zichzelf en elkaar zorgen. En waar gemeenten inwoners ondersteunen als dat, aanvullend en al dan niet tijdelijk, echt nodig is.
Huishoudelijke hulp is bij uitstek een sociaal domein waarin mensen met beperkingen, bijvoorbeeld na een ongeval, gestimuleerd kunnen worden om zo snel mogelijk weer voor zichzelf te zorgen, al dan niet ondersteund door hun sociale netwerk. Je zou kunnen spreken van een huishoudelijke revalidatie naast een fysieke revalidatie. Ook bij toenemende beperkingen door bijvoorbeeld ouderdom kan het wenselijk zijn om steeds gezamenlijk met de professionele huishoudelijke hulp te bezien wat mensen nog zelf kunnen en hen daarin te stimuleren. Per saldo leidt dat tot vitaler en gelukkiger inwoners.
Niet elke aanbieder van huishoudelijke hulp is even goed in staat, of zelfs maar geneigd, om dat te doen: vaak is er sprake van overnemende zorg en hulp waardoor cliënten minder snel de "huishoudelijke" draad weer kunnen oppakken of vasthouden
De ASD adviseert daarom om organisaties die in staat zijn tot voornoemde stimulans de voorkeur te geven, bijvoorbeeld door het maken van prestatieafspraken. Nodig is daarvoor dat de prestaties van instellingen goed gemonitord worden en dat zij bij evaluaties ook geconfronteerd worden met resultaten op dit front.
2) Het inkomensonafhankelijke abonnementstarief voor huishoudelijke hulp heeft soms onwenselijke gevolgen. Zo vernamen wij dat het regelmatig voorkomt dat mensen zonder financiële - maar mèt lichamelijke beperkingen de werkster de deur uitdoen omdat ze krachtens de Wmo recht hebben op huishoudelijke hulp voor het eenheidsbedrag van 19 euro per maand.
Een gevolg hiervan kan zijn dat gemeenten door dit gebrek aan solidariteit gedwongen worden tot generieke bezuinigingen op het sociale domein.
Wij vinden dit een slechte zaak en adviseren de gemeente om zowel als individuele gemeente, als in regionaal - dan wel VNG verband, er bij de minister op aan te dringen wederom een inkomenstoets in te voeren. Wij dringen er in de tussentijd op aan om, vanzelfsprekend binnen de grenzen van de wet, de financiële mogelijkheden van cliënten bij het behandelen van aanvragen voor huishoudelijke hulp zo veel mogelijk mee te wegen.
Met vriendelijke groet,
namens de Adviesraad Sociaal Domein Bunnik
Erik IJpema